تفاوت کلام اسلامی با علوم انسانی اسلامی
به گزارش خبرنگار پژوهشکده تحول و ارتقاء علوم انسانی و اجتماعی، دکتر سیدمحمدرضا تقوی عضو پژوهشکده تحول و ارتقاء علوم انسانی و اجتماعی و استاد روانشناسی بالینی دانشگاه شیراز و نظریه پرداز علوم انسانی اسلامی در یادداشت کوتاهی به تفاوت کلام اسلامی با علوم انسانی اسلامی پرداخته است:
امروز در این فکر بودم که تفاوت کلام اسلامی با علوم انسانی اسلامی در چیست و چه دلالت هایی به نغع علوم انسانی اسلامی دارد؟ اجمالاً به این نتیجه رسیدم که هدف کلام اسلامی دفاع از عقاید حقه مذهب شیعه است و روش آن می تواند استفاده از روش های مختلف فلسفی، روایی و … باشد، اما علوم انسانی اسلامی هدفش تنظیم روابط فردی و اجتماعی و در یک کلام اداره جامعه و زمینه سازی برای تحقق ظهور است.
نکته حائز اهمیت این است که برای تحقق علوم انسانی اسلامی، هر چند مکتب راهنمای عمل ماست لیکن برای تحقق آن نمی توانید مستقیم به سراغ آیات و روایات برویم. حتماً کلام وحی پایه گذار اصلی این علوم هستند لیکن تحقق آن از یک پیچ می گذرد.
دلیل آن هم این است که علم منطق خاص خود را می طلبد و رویکردهای رایج با یک منطقی وارد کارزار علم شده اند. توفیق در این راه جز به معنای ارایه ی منطقی قوی تر نیست.
علوم انسانی اسلامی باید منطقی جهان شمول ارائه نماید تا هر کس با هر رویکردی و حتا با هر ملاک صحتی بتواند آن را به آزمایش بگذارد و داده های خود را در آن مدل بریزند و پاسخ خود را دریافت کنند.
این منطق را باید متخصصین آن رشته قوی تر از منطق های رویکردهای خودشان بیابند. رویکردهای دیگر هم که توانسته اند جایی برای خود در دایره ی علم دست و پا کنند همین کار را کرده اند.
فقط یک نکته خیلی مهم است و آن این است که این منطق پذیرفتنی و جهان شمول است، اما در این منطق ظرافتی نهفته است که ممکن است در ابتدا، نتایج خود را نشان ندهد اما هر چقدر جلوتر می رویم محققین عالم را با استنادات بیشتری به سمت معیارهای دینی هدایت می کند. ما به دنبال این منطق هستیم و به لطف الهی آن را خواهیم یافت.
