سخنی کوتاه در ضرورت تحول در علوم انسانی
به گزارش خبرنگار پژوهشکده تحول و ارتقاء علوم انسانی و اجتماعی، متن زیر یادداشتی است که دکتر سید سعید زاهد زاهدانی، جامعه شناس و رئیس پژوهشکده تحول و ارتقاء علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه شیراز درباره ضرورت تحول در علوم انسانی نوشته است:
یکی از پایه ای ترین دستورات الهی برای نشان دادن چگونگی رسیدن به جامعهء سالم و عاقبت به خیر، در آیهء زیر از سورهء آل عمران آمده است: وَ اِعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اَللّٰهِ جَمِیعاً وَ لاٰ تَفَرَّقُوا وَ اُذْکُرُوا نِعْمَتَ اَللّٰهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْدٰاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوٰاناً وَ کُنْتُمْ عَلیٰ شَفٰا حُفْرَةٍ مِنَ اَلنّٰارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْهٰا کَذٰلِکَ یُبَیِّنُ اَللّٰهُ لَکُمْ آیٰاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ﴿آل عمران، ۱۰۳﴾
و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید، و پراکنده نشوید؛ و نعمت خدا را بر خود یاد کنید: آن گاه که دشمنان [یکدیگر] بودید، پس میان دلهای شما الفت انداخت، تا به لطف او برادران هم شدید؛ و بر کنار پرتگاه آتش بودید که شما را از آن رهانید. این گونه، خداوند نشانه های خود را برای شما روشن می کند، باشد که شما راه یابید. (آل عمران۱۰۳)
بر اساس این آیه با چنگ زدن به ریسمان الهی و ممارست بر آن، در بیش از ۱۴۴۰ سال پیش، جامعهء اسلامی شکل گرفت. اما امروز با پیچیده تر شدن شرایط اجتماعی، برای تجدید آن بنا، باید گفت: که عشق آسان نمود اول/ولی افتاد مشکل ها.
از آن جا که انسان دارای سه وسیلهء شناخت حس، عقل و قلب است، باید با این سه وسیله به ریسمان خداوندی چنگ بزند تا به وحدت حقیقی و جامعهء متعالی دست یابد.
به عبارت دیگر باید با اتکاء به قلب بر محور الهی هم دل شود(در آیه: همان الفت بین قلب ها)، با استفاده از عقل الهی
هم فکر گردد (در آیه: با هم فکری رسول اکرم صلوات الله علیه و اصحاب ایشان و مسلمانان آن زمان بر محور وحی الهی) و در مرحلهء حسی بر اساس آن هم دلی و آن همفکری الهی، همکاری مورد رضای خداوند را بنا نهد (در آیه: با فرماندهی رسول اکرم صلوات الله علیه و استمرار تبعیت مردم آن زمان از ایشان).
هم دلی ها، فرهنگ بنیادی، هم فکری ها، فرهنگ تخصصی و همکاری ها، فرهنگ عمومی جامعه را شکل می دهند.
وقتی این سه لایهء فرهنگ بر اساس ریسمان الهی که همان محبت الهی به یکدیگر، منطق و روش عقلی مبتنی بر قول و فعل نبی اکرم صلوات الله علیه و ائمهء اطهار علیهم السلام و استمرار بر تبعیت از این هم دلی و هم فکری است، تنظیم گردد، جامعهء اسلامی شکل می گیرد.
با توجه به این که یک نظام مدیریتی برای ایجاد این هماهنگی های قلبی، عقلی و حسی، لازم است، بهترین و کامل ترین شخص مدیر که جانشین پیامبر باشد، همان امام معصوم است که منتظر ظهورش هستیم.
امروز ما در غیاب ایشان مفتخر به پیروی از نایبشان می باشیم. همه می دانیم که با پیچیده شدن شرایط اجتماعی این مدیریت، نرم افزاری لازم دارد که همان علوم انسانی اسلامی است. فرمان تحول در علوم انسانی رایج برای رسیدن به علوم انسانی اسلامی، توسط حضرت نایب امام (ع) صادر شده است و هزاران نفر در حوزه و دانشگاه مشغول به آنند.
با تدوین علوم انسانی مبتنی بر قرآن کریم و قول و فعل معصومین علیهم السلام، ان شاالله با عزم ملت ایران، راه برای فراهم آمدن ظهور امام معصوم هموار می شود.
خدا کند که بنده و شما سعادت دریافت آن لحظه را داشته باشیم و از جمله کوشندگان این راه باشیم تا جامعه اسلامی تراز صدر اسلام، به فضل الهی شکل گیرد.
