کتاب « فلسفه و روش علوم اجتماعی »

به گزارش خبرنگار پژوهشکده تحول و ارتقاء علوم انسانی و اجتماعی، کتاب فلسفه و روش علوم اجتماعی اثر جدید حجت الاسلام والمسلمین دکتر حمید پارسانیا استاد علوم اجتماعی دانشگاه تهران و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی منتشر شد.

این کتاب مشتمل بر ده گفتار و مقاله است که بخشی از عقبه‌های معرفتی علم مدرن که اولا، بیشتر هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی است و ثانیا، تأثیر مباشر و قریب در هویت علم دارند، اشاره کرده و تطورات این عقبه‌ها را در تعامل با تحولات علم پیگیری کرده است.

همچنین به موازات آن عقبه‌های متناظر با آن‌‌ها را در فرهنگ اسلامی و خصوصا ایرانی دنبال کرده و ظرفیت‌های منطقی آن‌ها را برای تعامل و تدوین دانش‌ها و نظریه‌های مورد نیاز جامعه اسلامی به بحث و گفتگو گذاشته است.

مهم‌ترین مفاهیمی که در این اثر از دو بعد هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی موضوع بحث بوده‌اند این موارد است: عقل، وحی، نقل، شهود، روش و علم تجربی، تجریدی و نیز علم سکولار و علم دینی.

هفت گفتار و مقاله‌ منتشر شده در این اثر در طرح گفتمان نخبگان علوم انسانی از سال ۱۳۹۴ تا کنون ارائه شده است و گفتار و مقاله دیگر مربوط به نشستی در وزارت علوم اندونزی در جاکارتا، بیروت و آخرین آنها نیز در مجمع عالی حکمت قم بوده است.

این کتاب با توجه به شبکه‌ مفهومی نظریه‌های علمی و مفاهیم فرادست و فرودست آنها و حضور آنها در فرهنگ رقیب، تلاش می‌کند به حضور چالش‌های فرهنگی مدرن در متن و حاشیه فرهنگ اسلامی اشاره کرده و راهبرد مواجهه خلاق با آن را طرح نماید.

این راهبرد را می‌توان در مسیر توجه به فلسفه علوم اجتماعی و یا فلسفه و روش علوم اجتماعی جستجو کرد و لکن مسیری که اثر پیش‌ِ رو معرفی می‌نماید، مقید به مسائلی نیستند که در چند دهه اخیر در کشورهای اروپایی به‌گونه‌ای سیال و متنوع محل بحث قرار گرفته‌اند، بلکه به موازات مسائل مدرن، به مسائل در چارچوب فرهنگی موجود در فرهنگ اسلامی که متأثر از عقل، نقل، وحی، شهود و تجربه است می‌پردازد.

این کتاب به همت انتشارات بوستان کتاب و همکاری موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منتشر شده است.