کتاب « مبانی سیاست از منظر قرآن »
به گزارش خبرنگار پژوهشکده تحول و ارتقاء علوم انسانی و اجتماعی به نقل از خبرگزاری شبستان، فلسفه سیاسی به پرسشهای کلان سیاست پاسخ میدهد؛ پرسشهایی چون: هدف زندگی سیاسی؛ بهترین حکومت؛ نقش شهروندان در تعیین سرنوشت؛ حق نظارت بر حاکمان؛ و…این پاسخها البته مبتنی بر مجموعهای از مبانی هستیشناختی، انسانشناختی؛ معرفتشناختی و… ارائه میشوند و فیلسوف سیاسی بدون کاربست مبانی، نمیتواند پاسخگوی پرسشهای سیاسی باشد. تفاوت در همین مبانی، منشاء تفاوت فلسفههای سیاسی نیز میباشد؛ تمایزی که تا مرز تعارض نیز پیش میرود.
در این میان تنها راه برون رفت از فلسفههای متعارض و پاسخهای ناهمگون آنها به پرسشهای سیاسی و نیز امکان سنجش اعتبار مبانی هر فلسفه سیاسی؛ دسترسی به مبناهایی است که ملاک صحت و اعتبار دارند و امکان سنجش درستی آنها هم مقدور است.این تحقیق اثبات میکند که قرآن مجید چنین ظرفیتی را دارد و میتواند مبانی صحیح و معتبری را ارائه کند و با توجه به این ظرفیت عظیم قرآن تلاش میکند ابعادی از مبانی قرآنی سیاست را ارائه نماید.
در بخشی از مقدمه این اثر آمده است: هر فلسفه سیاسی با استواری بر بنیانهای فکری خاصی در ابعادگونهگون هستی شناختی، انسان شناختی؛ معرفت شناختی و…به پرسشهای سیاست پاسخ میدهد؛ پرسشهایی چون: هدف زندگی سیاسی؛ چرایی نیاز به سیاست؛ بهترین حکومت یا ساختار حکومت؛ نیاز به دولت یا اقتدار سیاسی؛ توان بشر در تاثیر بر حکمرانی؛ هدفهای ارزشمند در زندگی؛ مقبولیت حکومت؛ تکالیف حاکمان در قبال شهروندان؛ قلمرو سیاست و دین؛ ماهیت حکومت؛ رابطه آزادی و استقرار برابری؛ محدوده مجاز سلب آزادی؛ حق حکومت؛ چرایی لزوم اطاعت؛ مشروعیت حکومت؛ دمکراسی، آزادیهای فردی که مداخله حکومت ممنوع است؛ مسئله ملتها و عدالت جهانی؛ برابری و نابرابری ذاتی انسانها؛ خوب و بد بودن تصرف قدرت و استفاده از آن؛ اینکه قدرت را به چه کسی باید تفویض کرد؛ تصمیمگیرهای نهایی و شهریاران؛ استفاده از شرّ برای تحقق خیر؛ دولتها وشکل دادن به خصال اخلاقی افراد؛ دولتها وتامین غایات و آمال جامعه؛ عوامل قوام جامعه؛ قانون؛ امنیت؛ نسبت کرامت انسانی با زندگی شهروندی؛ نقش شهروندان در تعیین سرنوشت؛ حق نظارت بر حاکمان؛ سعادت نهایی در حیاتسیاسی و… . پاسخها مبتنی بر مجموعهای از مبانی است و فیلسوف سیاسی نمیتواند بدون کاربست مبانی، وارد مرحله پاسخگویی به پرسشها شود.
از این رو تمایز فلسفههای سیاسی تا مرز تعارض نیز پیش میرود و تنها راه برونرفت از فلسفههای متعارض وپاسخهای متضاد به پرسشها و پدیدههای سیاسی مانند حکومت، و اعمال و رفتار سیاسی، وهمینطور امکان سنجش اعتبار مبانی هر فلسفه سیاسی؛ دسترسی به پیشفرضهایی است که از ملاک صحت و اعتبار برخوردار باشند و امکان سنجش درستی آن هم مقدور باشد. ما بر این باوریم که چنین ظرفیتی در متن مقدس قرآن وجود دارد و وحی میتواند مبانی صحیح را ارائه کند و کشف و تبیین مبانی سیاست در «چارچوب وحی پذیری» دارای اعتبار علمی شایسته خواهد بود. با توجه به این ظرفیت عظیم قرآن کریم در این تحقیق تلاش خواهیم کرد ابعادی از مبانی قرآنی سیاست را استخراج و ارائه نماییم و البته قبل از آن ضروری است به مباحثی در ذیل عنوان مقدمه اشاره شود.
برای مثال سیاست در مکاتب الحادی نتیجه عینیت گرایی «Objectivism» مطلق حاکم بر اندیشه معاصر غرب است و با مبانی خاص خود به پرسشهای بنیادین درباره انسان و هستی پاسخ می دهد و با گزارههای مبنایی دینی سراغ شناخت سیاست و پاسخ به مسائلش نمیرود.
کتاب مبانی سیاست از منظر قرآن اثر حجتالاسلام والمسلمین محمد عابدی با قیمت ۹۰۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.
علاقهمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی میتوانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.
